Kimi zaman ağır yaralanmalar ve uzuv kayıplarıyla sonuçlanabilen Kurban Bayramı için Öğr. Gör. Nurcan Esin uyarılarda bulundu. Kurban kesim kazalarında hayati önem taşıyan ilk yardım müdahaleleri hakkında bilgi veren Esin, “Hastane öncesi acil müdahaleler hayatta kalma açısından çok önemli. İlk yapılacak doğru ve zamanında müdahale sakat kalmayı engelliyor” dedi.
Kurban Bayramı’nda en çok hastaneye başvurma nedenleri arasında kesikler, kırıklar ve uzuv kopmaları olabiliyor. Bir anlık dalgınlık ve dikkatsizlikten kaynaklı kurban kesim kazalarına hızlı müdahale edilemediği takdirde ölümle sonuçlanabiliyor. Böyle durumlarda ilk yardımın hayat kurtardığını ve doğru müdahalenin çok önemli olduğuna dikkat çeken İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden İlk ve Acil Yardım Programı Öğr. Gör. Nurcan Esin, kurban kesim kazalarında ilk müdahale olarak neler yapılması gerektiğini, kanamalar ve riskli uzuv hasarlarına acil müdahalede uygulanacak yöntemleri paylaştı.
KANLANAN BEZİ KALDIRMAYIN
Basit bir kesi oluştuğunda temiz bir bez parçası ile baskı uygulamanın önemli olduğunu belirten Esin, “Bu baskıyla 1-2 dakika geçmesine rağmen kanama hala devam ediyorsa mutlaka bir kliniğe ya da hastaneye başvurmak lazım. Bu toplardamar kanaması ya da atar damar kanaması demektir” dedi.
Hızlı ya da fışkırır tarzda kanamaların müdahale edilmediği takdirde ciddi sonuçlar oluşturabileceğini söyleyen Esin, “Böyle durumlarda bulduğumuz temiz bir bezle kanamanın üzerine sıkı şekilde baskı yapıyoruz. Kanama hala devam ediyor ve bez de oldukça kanlıysa bu bezi kaldırmamalıyız. Çünkü vücudumuz kesik olan yerleri onarmak üzere harekete geçiyor. Bu nedenle üzerine yeni bir bez parçası ekleyip baskı uygulayacağız. Yine durmadıysa üzerini sarmamız gerekiyor ki bölgede basınç oluşturalım. Ardından kolu aşağıya sarkıtmadan kalbin üst seviyesine baskı uygulayarak kaldırmamız gerekiyor” ifadelerini kullandı.
BATAN CİSMİ ÇIKARMAYIN
Kurban kesimi esnasında kişiye bir cismin de batmış olabileceğini dile getiren Esin, bu durumda yapılacak müdahaleyi şu sözlerle anlattı:
“Saplanan malzemeyi asla çekip çıkarmıyoruz. Cismin etrafını sarıp hareket etmesini engelleyerek sargılayıp hızlıca hastaneye götürüyoruz. Hastane öncesi acil müdahaleler hayatta kalma açısından çok önemli. İlk yapılacak doğru ve zamanında müdahale sakat kalmayı engelliyor.”
UZUV KOPMALARINDA İLK SAATLERE DİKKAT
Uzuv kopması durumunda hem atar hem de toplardamarlardan kanın hızlıca boşalacağını vurgulayan Nurcan Esin, “Uzuv kopması elde ise en üst bölgedeki omuz ve dirsek arasındaki pazu kemiğinin olduğu yere 8-10 cm genişliğinde bir malzemeyle bağlamak yani turnike yapmak lazım En az 6-8 saat içerisinde uzuv dikilebildiği için en az 2 saat içerisinde hastayı hastaneye yetiştirmek gerekir” dedi.
KOPAN PARÇAYI TEMİZLEMEYİN
Esin, “Uzuv kopmalarında kopan parça bir yerde çamurlandıysa veya kanlandıysa başka maddelerle temas içerisindeyse asla üzerindeki yabancı maddeleri temizlemiyoruz. Bunları temizlerken uzvun üzerindeki dokuyu harap etmiş oluyoruz” ifadelerini kullandı.
KOPAN PARÇA BUZLA TEMAS ETMEMELİ
Kopan uzvu temiz bir beze sarmak gerektiğini hatırlatan Esin, “Temiz bir beze sarıp bir poşetin içerisine koyup o poşeti de ikinci bir buz küpü olan poşetin içine koymak lazım. Organı buzun üzerine koymak çok büyük yanlış çünkü doku ölümlerine sebep oluyor ve o zaman da dikilemiyor” diye konuştu.
İÇ KANAMA RİSKİNE DİKKAT
Kişinin kurbanlık hayvanın darbelerine de maruz kalma ihtimalinin olduğunu söyleyen Esin, şu uyarılarda bulundu:
“Kişinin yüzü beyazlaşmaya başladıysa, soğuk soğuk terlemeye başladıysa ve yatma ihtiyacı hissediyorsa biz bu kişinin iç kanama riski altında olduğunu anlayabiliriz. Kurban kişiyi boynuzlayabiliyor. Bu da genellikle göbek aşağısına denk geliyor ve bu bölge kanlanması yüksek bir bölge. Böyle olduğunda da kalça bölgesi 2-3 litre kanı alabilecek boşluklara sahip. Bu boşluklara kan sızdığı zaman vatandaş hızla yere düşebilir. Başım dönüyor deyip kötü hisseden biri varsa ve darp gördüyse hemen akla iç kanama gelmelidir. Böyle durumda kişiyi yere sırtüstü yatırmalıyız. Ayaklarının altına bir iki yastık veya yükselti koyularak ambulans beklenmelidir.”
