İzmir’de yapılan Ayasuluk Tepesi ve St. Jean Anıtı Kazısında, daha önceleri bazilika sarnıcı olarak değerlendirilen yapının serbest haç planlı bir kilise olduğu ortaya çıkarken, Hristiyanların kutsal kitap olarak kabul ettiği 4 İncil’den biri olan Yuhanna İncili’nin de burada yazıldığı düşünülüyor.
İzmir’in Selçuk ilçesinde bulunan Ayasuluk Tepesi ve St. Jean Anıtı Kazısı, İstanbul Gelişim Üniversitesi’nin destekleriyle sürerken, kazı alanında Hristiyanlık âlemi için önemli ipuçlarına ulaşıldı. Hristiyanların, kutsal kitapları olarak kabul ettiği 4 İncil’den biri olan Yuhanna İncili’nin yazıldığı yerin, daha önceleri bazilika sarnıcı olarak değerlendirilen bir yapı olduğu ortaya çıktı.
Ayasuluk Tepesi ve St. Jean Anıtı Kazı alanının en yüksek bölgesinde yer alan ve daha önce bazilika sarnıcı olarak değerlendirilen yapı üzerinde çalışmalar yaptıklarını söyleyen kazı başkanı ve Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sinan Mimaroğlu, “Yaptığımız ön incelemelerde bu yapının yanlış tanımlandığını fark ettik. Çünkü burası bir bazilika değil kilise. Burası Serbest Yunan Haç planlı bir kilise. Yaptığımız sondaj çalışmalarında bu görüşlere doğruluk sağlayacak veriler elde ettik. Yapı ilk etapta çatısına kadar yıkık bir yapıydı. Yapı, Aydınoğlu Beyliği Dönemi’nde kalenin su ihtiyacını karşılamak için sarnıç haline getirilmiş dedi.
“ANIT SÜTUN OLABİLECEK BİR SÜTUN BULUNDU”
Aziz Yuhanna’nın, Hz. İsa çarmıhtayken annesi Hz. Meryem’i emanet ettiği bir aziz olduğuna inanıldığını dile getiren Mimaroğlu, “Aziz Yuhanna’nın Selçuk’a geldiğini, 100 yaşına kadar Efes’te yaşadığını ve burada gömüldüğünü biliyoruz. Aziz Yuhanna Kilisesinde mezarının olduğu biliniyor. Bu tepede arkeolojik kalıntılarda bunu henüz bulamasak da Aziz Yuhanna’nın İncil’i yazdığı nokta olarak düşünüyoruz. Tespit ettiğimiz serbest haç planlı yapı, aşağıda bulunan kilisenin ilk evresi ile çağdaş bir yapıydı. Burada anıt sütun olabilecek bir sütun bulundu. Biz, Hristiyanlığın ilk yayıldığını yıllarda, 4. yüzyılın ikinci yarısından sonra bu yapının yapıldığını düşünüyoruz” diye konuştu.
“KİLİSE ORTAYA ÇIKMAK ÜZERE”
Aziz Yuhanna’nın İncil’i yazdığı yer olarak değerlendirilen kilise üzerinde bugüne kadar detaylı bir çalışma yapılmadığına dikkat çeken Mimaroğlu, “Yaptığımız bu çalışmalarla Aziz Yuhanna’nın İncil’i yazdığı düşünülen tepede erken döneme ait bir kilise ortaya çıkmak üzere. Şimdiye kadar bu tepe, bazilika sarnıcı olarak bilindiği için çok bilinen bir alan değildi. Yaptığımız çalışmalarla, turistleri bu bölgeye yönlendirmek ve buraya bir seyir terası yapma düşüncemiz var. Tabi ki bunun için sponsor desteğine ihtiyaç duymaktayız. Bu bağlamda İzmir Büyükşehir Belediyesi ve diğer paydaşlarımızdan destek bekliyoruz” dedi.
Mimaroğlu, İncil’in yazıldığı yer olduğunu düşünülen kilisenin, Ayasuluk Tepesi ve St. Jean Anıtı Kazısı’nın yapıldığı alanın aşağısında yer alan Aziz Yuhanna Kilisesi ile aynı dönemde yapıldığını ve İncil’in burada yazıldığının kanıtlanmasıyla alanın öneminin artacağını düşündüklerini de söyledi.
